Naar jaarlijkse traditie ontvangen de afgestudeerden van het Korzybski-Instituut hun diploma als bewijs van hun inzet en verworven vaardigheden. Naar goede gewoonte wordt op die dag ook de Alfred uitgereikt aan die organisatie of deskundige die het oplossingsgerichte op een unieke manier in de wereld zet. Deze keer is het een uitzonderlijke, Gouden Alfred, voor het leven, werk en de nalatenschap van Dr. Luc Isebaert die meer dan 30 jaar aan het hoofd van het Korzybski-instituut stond en daarmee duizenden artsen, therapeuten, coachen en andere deskundigen inspireerde en ondersteunde in hun persoonlijke en professionele ontwikkeling.
Voor deze bijzondere gelegenheid wijkt de VVDO uit naar een ruimere zaal van HOWEST. De gezellige drukte van het weerzien verstomt wanneer Geert Lefevere en Myriam Lefevere de Ten Hove iedereen welkom heten en de orde van de dag toelichten.
Een welbespraakte Geert Vancoillie voert ons mee naar de lyrische wereld van Odysseus als hommage aan de veelzijdigheid en wijsheid van zijn goede vriend, Luc. Eerlijk gezegd herinner ik me slechts flarden uit Homerus’ epos. Ik ben benieuwd hoe deze filosoof het drama van een verdwaalde schipbreukeling aan onze mentor breit. Wat volgt zijn prikkelende inzichten in het grote mysterie dat rond Luc hangt. De rusteloze ziel, hongerig naar de voldoening van de ervaring op weg naar zijn idyllische eindbestemming, drijft hem naar de meest uiteenlopende aspecten van het menselijk bestaan en voedt zijn onbetwistbare brede kennis.
“Hij is de veelbereisde held van de uitgestelde beweging naar het doel. De voorbeeldfiguur van de constante richtingverandering en het betere bochtenwerk zit bovendien nooit om goede raad verlegen.”
Met een alert inlevingsvermogen en uiterst wendbare geest kan deze held spannende obstakels in lastige confrontaties overwinnen. Zonder vast te houden aan een stagnerende identiteit overstijgt hij telkens de valkuilen van het ego. Zijn pad krijgt verrassende wendingen en bewijst hoe onverslaanbaar hij is.
Ver van abstracte theorievorming is de virtuoos van de praktische intelligentie steevast gefocust op de actuele situatie en het concrete geval. Sowieso schatplichtig aan de scherpzinnigheid en de vernuftige praktijken van Odysseus is het begrip utilisation: de vaardigheid en de gevatheid van de therapeut om als Odysseus strategisch en behendig in te spelen op elk aspect van de patiënt of de omgeving.
Je eigen nut en belang kennen is een bijkomende voorwaarde voor dit vaardige beroep. Een korte zijsprong naar de Bijbelse Abraham, die uit zijn land wegtrok, verwijst naar de vereiste bescheidenheid van dit werk. ‘Trek weg, voor jezelf’ – tot je eigen en andermans voordeel en welzijn.
Pas als de professor verwijst naar de keerzijde van dit rijke leven, krijg ik voeling met wat het betekent om een held te zijn. “Nooit als een beklagenswaardig slachtoffer torst de veel verdragende en strijdbare volhouder de vele lasten, zorgen en ongemakken. Het prototype van de list en de uithouding belichaamt het inventieve verzet tegen hulpeloosheid en onbeholpenheid.” Mijn bekommernis maakt plaats voor vreugde en hoop bij het horen van dit innovatief pleidooi over de rol van zorgdragers.
Net zoals Homerus’ epos, heeft het Brugs model oog voor Pathos – Ethos – Logos en is dus van oudsher een zwaar beproefde benadering van een vindingrijk en oplossingsgericht leven. De professor verheldert nog:
In de collectieve verbeelding blijft Odysseus het archetype van existentieel heimwee. “Toch is mijn vurige wens en smacht ik er elke dag weer naar / huiswaarts te gaan en de dag te beleven waarop ik terugkeer.” Odysseus is de eerste held uit de Europese literatuur die verzaakt aan het verleidelijke ideaal van eeuwige jeugd en onsterfelijkheid. Hij verkiest immers de eindigheid van een vergankelijk, maar reëel menselijk bestaan bij zijn geliefden en getrouwen in het paleis op Ithaca.
En mag hij net door zijn opmerkelijke keuze eeuwig leven, bedenk ik me terwijl de vrijheid voor mens en therapie, die hiervan uitgaat, zich in de ruimte verspreidt. Wat een symbolisch toepasselijke ontmoetingsplek is dit. Deze plaats waar we ons bevinden, luisterend naar deze rethoriek, een sierlijke, Gotische kapel werd omgebouwd tot een acrobatische turnzaal. Van wendbaarheid en eeuwig leven gesproken.
De filosofische beschouwing zinderen na wanneer Geert Lefevere de aandacht vraagt voor de gegradueerden die de wereld betreden om op hun eigen unieke manier ten strijde te trekken tegen hardnekkige gewoontes. Elk denkwerk over diversiteit wordt hierbij warm aangemoedigd.
Een andere professor betreedt het podium. Gilbert Lemmens koos heel bewust om in Brugge stage te lopen in de jaren 90. Het was destijds the place to be en het werd gedragen door Dr. Isebaert. Hij was berucht om zijn schitterend brein en zijn integratie van de basis in familietherapie en de structurele en Milanese scholen. Hij durfde ook voor zijn ideeën gaan, los van iedereen. Zo was zijn idee rond sociaal drinken zeer revolutionair. Tegelijkertijd is Luc een milde, erg bescheiden man, met veel humor, die heerlijke creaties in de keuken tovert.
Prof. dr. Lemmens is lovend over de onbeperkte groeikansen die zijn mentor hem bood. De verantwoordelijkheden en vragen die hij kreeg, hebben hem sterk geïnspireerd. Want Luc geloofde niet in één weg naar Rome en kon zonder vertwijfeling plan b, c, d … uit zijn mouw schudden en telkens nieuwe mogelijkheden zien. Bovenal durft Luc zijn patiënten graag te zien. Velen vonden hun eigen weg door het vertrouwen dat hij stelde in hun vermogen om hun eigen oplossingen te vinden.
Ook Erwin De Bisscop en dr. Paul Koeck getuigen met grote dankbaarheid over het niet-aflatend vertrouwen van Luc en de geboden kansen. Dr. Koeck licht ook de evolutie toe van het online-programma MijnKwartier dat intussen al in meerdere talen te verkrijgen is. Dr. Koeck is steeds bereid toelichting te geven over de resultaten van het wetenschappelijk onderzoek over zijn programma.
Een delegatie buitenlandse vrienden komt ook ode brengen aan Luc. Marika Moisseef en Michael Houseman duiken de anecdote-koffer in om te illustreren hoe Luc met opmerkelijke eenvoud zeer efficiënte resultaten behaalt. Als een mantra bijna, hoor ik opnieuw de bewondering om het groeiend zelfvertrouwen dat mensen ervaren, dankzij het vertrouwen dat Luc in hen stelt.
Hoe opmerkelijk dat dit zo beklemtoond wordt. Het lijkt zo vanzelfsprekend dat therapeuten, mentoren, gidsen allerhande, vertrouwen geven en mensen hun eigen potentieel laten ontdekken. Hoe verrassend dat deze ervaring uiteindelijk eerder zeldzaam blijkt te zijn.
Ook Marie-Christine Cabié betuigt haar dankbaarheid aan haar collega en goede vriend. Zichtbaar geëmotioneerd vertelt ze over de leerrijke ontmoetingen, familiesessies en congressen in de jaren ’80. Het wordt me helder hoe de ‘Parijse groep‘ ontstaan is en te werk ging. Hoe revolutionair moet het in die tijd geweest zijn om een centrale rol te bedelen aan keuze in de therapeutische context. Het inzicht dat gewoontes gepaard gaan met een subjectief ervaren gebrek aan keuze. Zelfs tot op de dag van vandaag is dit geen gemeengoed. Hoe bevrijdend en hoopvol om mogelijkheden te ontdekken die ontstaan door bewust te worden van de semantische keuze en beslissingskeuze. Om zo de regie terug in eigen handen te nemen. Ons brein is best wel flexibel en kan op creatieve wijze verandering teweeg brengen op strategisch niveau. Zo kon de zoektocht naar de waarheid geruild worden voor een bekommernis om wat nuttig is. Dit toepassen op hypotheses vereist van de therapeut een grote, mentale flexibiliteit. Het is daar en toen dat er een verschuiving plaatsvond van probleemgerichtheid en diagnoses naar een authentieke therapeutische relatie en het SF-model als het ware als een metamodel in zelfhulp evolueerde. Want daar draait het uiteindelijk om en wanneer we wel eens durven vastgeraken, is het nuttig om de survivalkit erbij te halen.
Waw, ik kan me de opwinding, de vreugde, het EUREKA-gevoel inbeelden dat Luc met zijn team gedeeld heeft. Het besef een wezenlijke doorbraak te maken in de therapeutische hulpverlening dat net zo ingrijpend en betekenisvol is als de uitvinding van de fiets voor de mobiliteit. En het houdt hier niet mee op: de volgende stap is de integratie met het lichaam in Het Monadisch Brugs Model dat ons in staat stelt om met een holistische aanpak de mens in zijn totaliteit te zien en te ondersteunen.
Na deze filosofische beschouwingen vermaakt Sébastien Vernieuwe ons met een zeer grafische omschrijving van de kunsten en giften van een gulle tafel. Wie hem kent, weet dat hij al even verlekkerd is op gezellig kokerellen en filosoferen als Luc. Ik geef toe dat ik begin te watertanden en uitkijk naar de lunch.
Luc heeft overal ter wereld vrienden die graag even van zich laten horen. Zo ook Yvonne Dolan, Marika Moisseef, Michael Houseman, en meerdere vrienden die videoboodschappen stuurden als verrassing.
In naam van de VVDO brengt Kathleen Defoort een laudatio waar ik een stukje letterlijk uit wil citeren:
The mind of a genius never stops.
Luc’s mind is ready for much more to come.
Let’s hope that will be for many, many years.
Luc, thank you,
for your braveness to go on,
for your ambition to go beyond,
for your lack of wondering if it is possible… all is possible if you can imagine and go for it!
for your unquenchable thirst to find what works,
for you desire to connect with the whole world, making friends in any language, and staying close to the dearest ones.
Luc is zichtbaar aangedaan door de vele waarderingen en geniet van zijn viering.
Uiteindelijk wordt de Gouden Alfred overhandigd aan Luc door Rosane Cauwe, de sterke dame die zijn hele carrière lang in zijn buurt bleef en hielp op eender welke manier.
Vooraleer de lunch en de VVDO-beurs van start gaat, brengt die andere grootse dame, Myriam, met weinig woorden doch grote présence, vol ontroering, bescheidenheid en dankbaarheid hulde aan haar confrater, collega en vriend.
Deze 29e september zal nog heel lang blijven nazinderen in onze herinnering. Ik groet jullie hierbij en laat je nagenieten met enkele sfeerbeelden.